Het is 1891 als de in het Belgische Gent geboren Leo Baekeland de boot naar de Verenigde Staten pakt. Gewoon, omdat hij de biografie van de Amerikaanse politicus en wetenschapper Benjamin Franklin heeft gelezen. De Verenigde Staten, dat lijkt de Vlaamse chemicus wel wat.

In Amerika ontwikkelt Baekeland het Velox-fotopapier. Het patent op dat product verkoopt hij aan Kodak en het geld investeert hij vervolgens in de uitvinding waarmee Baekeland het schopte tot nummer 32 in de ranglijst van grootste Belgen ooit: bakeliet.

POLYOXYBENZYLMETHYLEENGLYCOLANHYDRIDE
De wetenschapper wilde geld verdienen. Hoe? Met een stukje chemie van de bovenste plank. Baekelands doel was een product te vinden ter vervanging van het dure schellak. Andere chemici hadden al ontdekt dat veel van de natuurlijke vezels van de stof zogenaamde ‘polymeren’ waren. Baekeland begon met het onderzoeken van reacties van fenol en formaldehyde. Hij ontwikkelde eerst een oplosbare fenol-formaldehydevariant van asbest, die nooit een succes werd. Daarna probeerde hij een ander bindmiddel voor asbest te ontwikkelen, in plaats van het rubber dat destijds gebruikt werd. Door de controle van de druk en temperatuur die uitgeoefend werd op fenol en formaldehyde kon hij het bakeliet ontwikkelen: een fenolhars met de officiële naam polyoxybenzylmethyleenglycolanhydride. (Bron: Wikipedia)

Probeer dat maar eens in één keer goed uit te spreken. In december 1909 ontvangt de naar Amerika geëmigreerde Belg het patent op bakeliet. Het maakt Baekeland in één klap multimiljonair. Het kapitaal leidt nog wel tot wat rumoer in de familie. Regelmatig botst de uitvinder met zijn zoon als het gaat over salaris en erfrecht.

TWEEDE JEUGD
Baekeland overlijdt in 1944 aan de gevolgen van een hersenbloeding, nadat hij zijn laatste jaren als blikvoer etende kluizenaar doorbracht in de buurt van New York. Dat zijn product na de oorlog aan populariteit afneemt, maakt de Belg dus niet meer mee. Spuitgegoten thermoplasten komen op de markt en verdringen het veel minder snel te vervaardigen bakeliet.

Maar bakeliet is nooit helemaal verdwenen. Denk maar aan grootmoeders robuuste telefoon met draaischijf of aan die grijsgedraaide 78-toerenplaat. Misschien is uw bakelieten wandcontactdoos nog wel steeds tegen de muur geklikt! Zoals zo veel ‘producten van toen’ is bakeliet aan een tweede jeugd begonnen. En daar speelt De Bakelietfabriek op in